Triết gia Empedocles
EMPIEDOCLES (490? - 430 tCN), triết gia, chính khách, thi sĩ Hy Lạp, sinh tại Agrigentum (nay lã Agrigento), Sicily. Ông là học trò của hai triết gia Hy Lạp Pythagoras và Parmenides. Tương truyền, ông đã từ chối vương miện do nhân dân Agrigentum trao cho sau khi ông đã giúp sức lật đổ tập đoàn cai trị đầu sỏ. Thay vào đó, ông thiết lập chế độ dân chủ.
Những hiểu biết thời nay về triết học của ông dựa trên những bài thơ rải rác còn lưu lại viết về tự nhiên và sự thanh tẩy. Ông khẳng định rằng, vạn vật được tạo thành bởi bốn nguyên chất sơ bản: đất, khí, lửa và nước. Hai sức mạnh năng động và đối nghịch nhau, tình yêu và hận thù, hay thiện cảm và ác cảm, dựa trên bốn nguyên chất kia; kết hợp và chia rẽ chúng thành những hình thể thiên sai vạn biệt.
Theo Empedocles, thực tại tuần hoàn theo chu kỳ. Ở đầu chu kỳ, bốn nguyên chất hòa hợp với nhau bằng nguyên lý tình yêu. Khi hận thù thâm nhập vào chu kỳ, bốn nguyên chất bắt đầu chia rẽ. Tình yêu lại thống nhất vạn hữu; rồi hận thù bắt đầu tiến trình một lần nữa. Thế giới như chúng ta biết đang ở nửa đường giữa khối cầu nguyên thủy và giai đoạn chia rẽ hoàn toàn của các nguyên chất.
Empedocles cũng cho rằng, không thể có sự biến đổi nào khác dính dáng đến sự tạo lập vật chất mới; chỉ có thể có những biến đổi trong những kết hợp của bốn nguyên chất hiện hữu. Ông cũng diễn giải học thuyết thô sơ về sự tiến hóa qua đó ông tuyên bố rằng, loài người và loài vật tiến hóa từ những hình mẫu có trước.
----------
Share your research, Maximize your impacts
